TYTUŁEM WSTĘPU
Firma GFC na rynek części przeznaczonych do upgrade’u wkroczyła szturmem z własną serią cieszących się popularnością silników Tornado. Ostatnimi czasy producent rozszerzył ofertę o serię sprężyn Tornado przeznaczonych do replik AEG.
Cytując ze strony producenta:
„Po długich i wyczerpujących testach, do linii części wewnętrznych GFC Parts dołącza właśnie szeroka gama sprężyn głównych Tornado. Sprężyn oferowanych w wielu wersjach mocowych, w zakresie od M85, aż do M170.
Do wykonania sprężyn Tornado użyto najwyższej jakości drutu stalowego, stosowanego do produkcji strun fortepianowych. Są dzięki temu wytrzymałe, ponadto starannie wykończone, posiadają szlifowane końcówki. Tornado to sprężyny o nieregularnym skoku zwojów, co przekłada się na zwiększenie żywotności układu poprzez znaczne ograniczenie efektu "zbijania" sprężyny.
W przeciwieństwie do wielu innych producentów, którzy błędnie lub niedokładnie informują o mocy sprzedawanych sprężyn, oznaczenia umieszczone na opakowaniach sprężyn Tornado dokładnie odpowiadają mocom, jakie można po prawidłowym montażu uzyskać w swojej replice. Przykładowo oznaczenie M100 = 100 M/s.
Sprężyny Tornado to świetny wybór dla każdego airsoftowca dążącego do uzyskania ściśle określonej prędkości wylotowej, idealne do tuningu wszelkiego rodzaju replik typu AEG.”
Na ile powyższy opis odpowiada rzeczywistości? Przekonamy się już za chwilę.
Do testu otrzymałem pełen zakres oferowanych sprężyn z wyjątkiem modelu M100, czyli: M85, M110, M120, M130, M140, M150, M160 i M170.
OPAKOWANIE
Sprężyny zapakowane są w przeźroczysty blister z odsuwanym kartonikiem z tyłu. Wydaje się to być wystarczającym zabezpieczeniem, opakowanie spełnia też rolę marketingową.
WYGLĄD I PARAMETRY
Sprężyny wykonane są z drutu stalowego pokrytego oksydą o czarnym kolorze.
Producent podaje, iż do ich wytworzenia użyto drutu fortepianowego (piano wire), nie jestem jednak w stanie zweryfikować tej informacji. Z pewnością sprężyny sprawiają wrażenie dość miękkich. Wykonane są bardzo dobrze, nie zauważyłem żadnych zadziorów, czy niedoróbek.
Czoła sprężyn są szlifowane. Wszystkie testowane modele charakteryzują się nieregularnym skokiem zwojów.
<hr />
Sprężyna M85
Długość [mm]: 174
Ilość zwojów: 36
Grubość drutu [mm]:1,25
<hr />
Sprężyna M110
Długość [mm]: 176
Ilość zwojów: 31
Grubość drutu [mm]: 1,4
<hr />
Sprężyna M120
Długość [mm]: 174
Ilość zwojów: 32
Grubość drutu [mm]: 1,5
<hr />
Sprężyna M130
Długość [mm]: 171,5
Ilość zwojów: 33
Grubość drutu [mm]: 1,45
<hr />
Sprężyna M140
Długość [mm]: 173
Ilość zwojów: 32
Grubość drutu [mm]: 1,55
<hr />
Sprężyna M150
Długość [mm]: 170
Ilość zwojów: 33
Grubość drutu [mm]: 1,65
<hr />
Sprężyna M160
Długość [mm]: 174
Ilość zwojów: 33
Grubość drutu [mm]: 1,7
<hr />
Sprężyna M170
Długość [mm]: 170
Ilość zwojów: 33
Grubość drutu [mm]:1,75
<hr />
Informacje w pigułce:
GFC Tornado
</td> <td style="text-align: center;" width="86"></td> <td style="text-align: center;" width="110">
</td> <td style="text-align: center;" width="136">
</td> <td style="text-align: center;" width="46">
</td> <td style="text-align: center;" width="89">
</td> </tr> <tr valign="BOTTOM"> <td style="text-align: center;" width="86" height="7">
model
</td> <td style="text-align: center;" width="86">długość [mm]
</td> <td style="text-align: center;" width="110">ilość zwojów
</td> <td style="text-align: center;" width="136">skok zwojów
</td> <td style="text-align: center;" width="46">szlif
</td> <td style="text-align: center;" width="89">grubość [mm]
</td> </tr> <tr valign="BOTTOM"> <td style="text-align: center;" width="86" height="7">M85
</td> <td style="text-align: center;" width="86">174
</td> <td style="text-align: center;" width="110">36
</td> <td style="text-align: center;" width="136">nieregularny
</td> <td style="text-align: center;" width="46">czoło
</td> <td style="text-align: center;" width="89">1,25
</td> </tr> <tr valign="BOTTOM"> <td style="text-align: center;" width="86" height="7">M110
</td> <td style="text-align: center;" width="86">176
</td> <td style="text-align: center;" width="110">31
</td> <td style="text-align: center;" width="136">nieregularny
</td> <td style="text-align: center;" width="46">czoło
</td> <td style="text-align: center;" width="89">1,4
</td> </tr> <tr valign="BOTTOM"> <td style="text-align: center;" width="86" height="7">M120
</td> <td style="text-align: center;" width="86">174
</td> <td style="text-align: center;" width="110">32
</td> <td style="text-align: center;" width="136">nieregularny
</td> <td style="text-align: center;" width="46">czoło
</td> <td style="text-align: center;" width="89">1,5
</td> </tr> <tr valign="BOTTOM"> <td style="text-align: center;" width="86" height="7">M130
</td> <td style="text-align: center;" width="86">171,5
</td> <td style="text-align: center;" width="110">33
</td> <td style="text-align: center;" width="136">nieregularny
</td> <td style="text-align: center;" width="46">czoło
</td> <td style="text-align: center;" width="89">1,45
</td> </tr> <tr valign="BOTTOM"> <td style="text-align: center;" width="86" height="7">M140
</td> <td style="text-align: center;" width="86">173
</td> <td style="text-align: center;" width="110">32
</td> <td style="text-align: center;" width="136">nieregularny
</td> <td style="text-align: center;" width="46">czoło
</td> <td style="text-align: center;" width="89">1,55
</td> </tr> <tr valign="BOTTOM"> <td style="text-align: center;" width="86" height="7">M150
</td> <td style="text-align: center;" width="86">170
</td> <td style="text-align: center;" width="110">33
</td> <td style="text-align: center;" width="136">nieregularny
</td> <td style="text-align: center;" width="46">czoło
</td> <td style="text-align: center;" width="89">1,65
</td> </tr> <tr valign="BOTTOM"> <td style="text-align: center;" width="86" height="7">M160
</td> <td style="text-align: center;" width="86">174
</td> <td style="text-align: center;" width="110">33
</td> <td style="text-align: center;" width="136">nieregularny
</td> <td style="text-align: center;" width="46">czoło
</td> <td style="text-align: center;" width="89">1,7
</td> </tr> <tr valign="BOTTOM"> <td style="text-align: center;" width="86" height="7">M170
</td> <td style="text-align: center;" width="86">170
</td> <td width="110">33
</td> <td style="text-align: center;" width="136">nieregularny
</td> <td style="text-align: center;" width="46">czoło
</td> <td style="text-align: center;" width="89">1,75
</td> </tr> </tbody> </table>
TESTY
Zanim przejdę do opisywania wyników dokonanych pomiarów, muszę zaznaczyć, iż nie jest możliwe przeprowadzenie w pełni obiektywnego testu sprężyn. Generowana prędkość wylotowa zależy od naprawdę wielu różnych czynników, między innymi spasowania części, masy zespołu tłoka, stopnia ściśnięcia sprężyny, typu cylindra, długości i średnicy lufy, itd., więc prezentowane niżej wartości wcale nie muszą powtórzyć się w innych konfiguracjach.
Warto również pamiętać, iż z upływem czasu generowana prędkość wylotowa maleje na skutek samoczynnego ubijania się sprężyn, czego również nie da się uwzględnić w poniższym teście.
Testy przeprowadzono na chronometrze produkcji pana Radeckiego, oraz kulkach 0,2g marek PJ Premium oraz G&G.
Jako 1 m/s przyjęto 3,28084 fps.
Do pomiarów użyto trzech replik AEG. Repliki nr 1 i 3 wyposażone były w system szybkiej zmiany sprężyny – odpowiednio fabryczny i customowy.
Replika 1
SA-A01 Specna Arms, stock.
Kulki 0,2g marki PJ Premium.
Zasilanie:
<ul> <li>Akumulator Li-Po Turnigy Nano-Tech 7,4V 2000mAh 15-25C – sprężyny M85 – M150</li> <li>Akumulator Li-Po Turnigy Nano-Tech 11,1V 1800mAh 20-40C – sprężyny M160, M170</li> </ul>
Dla porównania, wyniki na stockowych sprężynach:
Replika 2
G36k JG, tuning
<ul> <li>szkielet GB CM.02B</li> <li>cylinder typ 1 ACM</li> <li>lufa precyzyjna Prometheus 407mm</li> <li>tłok JG - 15 metalowych zębów</li> <li>łożyska ślizgowe 7mm SHS</li> <li>dysza uszczelniona G36 SHS + zeszlifowany popychacz</li> <li>płytka selektora SHS</li> <li>aluminiowa głowica tłoka DeepFire</li> <li>stalowa łożyskowana prowadnica sprężyny CYMA</li> <li>gumka HU Madbull Shark (czerwony)</li> <li>okablowanie 2,5mm^2, układ MOSFET z AB, T-connectory</li> <li>silnik Element Ultra Torque</li> </ul>Kulki 0,2g marki G&G.
Zasilanie:
<ul> <li>Akumulator Ni-MH Shuang Ba 8,4V 1100mAh – sprężyny M85, M110</li> <li>Akumulator Ni-MH KAN 9,6V 2000mAh – sprężyny M120, M130</li> <li>Akumulator Li-Po Turnigy 11,1V 1800mAh 20-30C – sprężyny M150, M160, M170</li> </ul>
Replika 3
M4 SIR Boyi, tuning:
<ul> <li>- prowadnica sprężyny łożyskowana PROTECH</li> <li>- łożyska ślizgowe SHS</li> <li>- tłok 14 stalowych zębów SHS</li> <li>- głowica tłoka aluminiowa DEEP FIRE</li> <li>- głowica cylindra aluminiowa uszczelniona SHS</li> <li>- uszczelniona dysza SHS</li> <li>- guma hop-up G&G zielona</li> <li>- lufa precyzyjna GUARDER 6.02mm 455mm</li> </ul>Kulki 0,2g marki G&G.
Zasilanie:
<ul> <li>Akumulator Li-Po Turnigy Nano-Tech 11,1V 1800mAh 20-40C</li> </ul>
Dla porównania, replika na sprężynie M130 SHS generowała stabilną prędkość wylotową 460fps.
WNIOSKI I SUBIEKTYWNE PODSUMOWANIE
Sprężyna M85 generuje prędkość wylotową wyższą o 5-10 m/s od deklarowanej. Biorąc pod uwagę fakt, iż sprężyny tego typu stosowane są najczęściej w celu downgrade’u replik przeznaczonych do CQB, aby te mieściły się w narzuconych przez lokalne środowiska ograniczeniach - należy zachować szczególną ostrożność decydując się na zakup omawianej sprężyny, gdyż możemy z łatwością przekroczyć limity (np. ograniczenie do 300fps).
Sprężyna M100 nie została dostarczona do testu.
Sprężyna M110 generuje prędkość wylotową wyższą o ok. 8-15m/s od deklarowanej, co odpowiada raczej sprężynom M120. Należy o tym pamiętać, decydując się na jej zakup. W przypadku, gdy nie jesteśmy ograniczeni limitami i nie zależy nam osiągach bardzo zbliżonych do deklarowanych, sprężyna M110 Tornado z racji przystępnej ceny i dobrej jakości wykonania wydaje się być godna polecenia.
Sprężyna M120 generuje prędkość wylotową dla jednej z testowych replik – zbliżoną, a dla dwóch pozostałych – wyższą o 7-10m/s, co odpowiada raczej sprężynom M125. Sprężyna M120 Tornado z racji przystępnej ceny i dobrej jakości wykonania wydaje się być godna polecenia, o ile nie zależy nam na ścisłej zgodności z oznaczeniem.
Sprężyna M130 generuje prędkość wylotową zbliżoną do deklarowanej (w przypadku jednej repliki podobną, w przypadku pozostałych wyższą o ok. 5m/s). Jeśli zależy nam na osiągach w miarę zbliżonych do deklarowanych, sprężyna M130 Tornado z racji przystępnej ceny i dobrej jakości wykonania wydaje się być godna polecenia.
Sprężyna M140 w przypadku wszystkich testowych replik generuje prędkość wylotową zbliżoną do nominalnej (tylko niewiele – o 2-5m/s wyższą). Jeśli zależy nam na osiągach w dużym stopniu zbliżonych do deklarowanych, sprężyna M140 Tornado z racji przystępnej ceny i dobrej jakości wykonania wydaje się być godna polecenia.
Sprężyna M150 generuje prędkość wylotową wyższą o ponad 10m/s od nominalnej, co odpowiada raczej sprężynom M160. Sprężyna M150 Tornado z racji przystępnej ceny i dobrej jakości wykonania wydaje się być godna polecenia w przypadkach, gdy zależy nam na osiągach wyższych od deklarowanych.
Sprężyna M160 generuje prędkość wylotową wyższą o 5-10m/s od deklarowanej, co odpowiada raczej sprężynom M165. Sprężyna M160 Tornado z racji przystępnej ceny i dobrej jakości wykonania wydaje się być godna polecenia w przypadkach, gdy zależy nam na osiągach wyższych od deklarowanych.
Sprężyna M170 generuje prędkość wylotową zbliżoną do deklarowanej (większą o 3-5m/s). Z racji przystępnej ceny i dobrej jakości wykonania wydaje się być godna polecenia w przypadkach, gdy zależy nam na osiągach zbliżonych do nominalnych.
AKTUALIZACJA TESTU
Z racji wątpliwości dotyczących wiarygodności części pomiarów, sugestii Użytkowników, oraz nowych informacji dostarczonych przez dystrybutora, zdecydowaliśmy się na przeprowadzenie ponownych testów, oraz sporządzenie aktualizacji artykułu.
Od dystrybutora sprężyn otrzymaliśmy informację, iż zadziwiające wyniki testów sprężyn M120 i M130 były wynikiem pomyłki, polegającej na błędnym (zamienionym) ich zapakowaniu. Tłumaczyło by to otrzymane wcześniej wyniki, wedle których sprężyna oznaczona jako M120 we wszystkich testowych replikach generowała prędkość wylotową o wiele większą, niż sprężyna oznakowana mianem M130. Wedle dystrybutora, błąd ten został poprawiony na magazynie.
Zweryfikowaliśmy tę informację, poprzez przeprowadzenie testu siły potrzebnej do ściśnięcia sprężyn z użyciem wagi - którego przeprowadzenie zresztą było wcześniej sugerowane przez Użytkowników. Procedura testowa – na wadze ustawiono tłok z repliki AEG, w środku którego umieszczono sprężynę i prowadnicę sprężyny. Prowadnicę wciskano dotąd, aż całkowicie schowała się w tłoku, aczkolwiek nie naciskała jeszcze na jego ścianki – w tym momencie odczytywano wynik. Do sporządzenia ostatecznego wyniku posłużono się średnią z kilku pomiarów.
Test pokazał, iż istotnie sprężyny zostały zamienione – do ściśnięcia sprężyny oznaczonej M120 była potrzebna większa siła, niż do tej oznaczonej mianem M130.
Wszelkie zamieszczone w tekście informacje dotyczące tych sprężyn (oprócz powyższej tabelki) zostały odpowiednio poprawione.
Test pokazał też, iż taki sposób mierzenia sprężyn różnych producentów nie jest niestety w żaden sposób wiarygodny. Przetestowana dodatkowo, stockowa, kilkuletnia sprężyna z MP5 B&T Classic Army, generująca w tej replice stabilne 280fps (replika była szczelna i prawidłowo złożona) wymagała do ściśnięcia siły ok. 7,4 kg, przy czym wytwarzająca podobną prędkość sprężyna M85 Tornado do ściśnięcia wymagała zaledwie 4,7kg…
Biorąc pod uwagę pewne kontrowersje dotyczące repliki testowej nr. 2, zmieniono w niej fabryczny, najprawdopodobniej wadliwy szkielet GB na CM.02B i na nim przeprowadzono test jeszcze raz. Użyto także innego tłoka (czerwonego JG z piętnastoma metalowymi zębami).
Ponowny test w zasadniczy sposób zmienił wyniki otrzymane na sprężynach M150-M170 i zarazem także ich ocenę. Z uwagi na budzące wątpliwości i co zaznaczono wcześniej - potencjalnie niewiarygodne wyniki testów sprężyn M150-M170, przeprowadzono również ich ponowny test na replice nr. 3, w której zmieniono silnik na mocniejszy, neodymowy, gdyż poprzedni był za słaby do ich naciągnięcia.
Nowe pomiary zostały umieszczone w tekście w miejsce starych.
Z racji na inne, tym razem z pewnością wiarygodne wyniki testów, zmieniono również treść podsumowania. W akapitach dotyczących sprężyn M150-M170 w ogóle nie brano pod uwagę wyników uzyskanych na replice nr 1, z racji braku ich wiarygodności, potwierdzonego testami na pozostałych replikach.
Dziękuję Claasowi za pomoc w przeprowadzeniu testu.
Serdecznie dziękujemy wszystkim za zwrócenie uwagi i wszelkie sugestie. Jak się okazuje my także nie jesteśmy nieomylni i ciągle też się uczymy, ale zawsze dążymy do jak najrzetelniejszego testu, czego choćby przykładem jest niniejsza aktualizacja. Dziękujemy jeszcze raz i pozdrawiamy wszystkich zaangażowanych i pomocnych, redakcja WMASG.pl