Niniejszy artykuł stanowi kontynuacje wątku rozpoczętego przez opis umundurowania i oporządzenia Bundeswehry <u>http://www.wmasg.pl/artykuly/ekwipunek/10/ubranie_zolnierza_bundeswehry/111/</u>, a kontynuowanego przez omówienie umundurowania współczesnego WP <u>http://www.wmasg.pl/artykuly/ekwipunek/10/ubranie_zolnierza_wojska_polskiego/119/</u>

 

Tym razem na warsztat trafia umundurowanie i oporządzenie LWP (Ludowe Wojsko Polskie – nazwa nigdy nie usankcjonowana formalnie, jednak powszechnie używana). Autorzy ograniczają się do okresu od wprowadzenia najbardziej znanego wzoru „moro” w 1970 roku do 1989 roku. Jest to oczywiście ograniczenie umowne, gdyż elementy umundurowania i wyposażenia żołnierskiego z okresu wcześniejszego były wykorzystywane w okresie omawianym, a znaczna część charakterystycznych dla LWP wzorów (zwłaszcza oporządzenia) jest w użyciu do dnia dzisiejszego. Kolejne ograniczenie stanowi zawężenie tematyki do umundurowania i oporządzenia żołnierza piechoty i jednostek powietrzno – desantowych.

 

Wprowadzone w 1970 roku mundury z nadrukiem kamuflażowym Moro wz. 68 zastąpiły poprzedni kamuflaż tzw. „deszczyk”. W wersji dla wojsk lądowych mundur posiadał ciemnozielone plamki na szarozielonym tle.

 

 

Mundur składał się z bluzy, spodni i rogatywki (w jednostkach specjalnych i desantowych zastępowanej beretem). W sezonie zimowym użytkowano kurtki zimowe, rękawice oraz czapki zimowe „uszanki”. W początkowym okresie istniały również osobne spodnie zimowe (ocieplane) jednak wycofano je z użytkowania, gdyż stwierdzono że w zupełności zastępują je spodnie „letnie” po ubraniu pod nie spodni od przydziałowego dresu jako „ocieplacza”.

 

Istniały dwie zasadnicze odmiany opisywanego munduru – mundur piechoty oraz wersja desantowa (tak zwany US – umundurowanie skoczka). US-ów używały następujące jednostki:

 

<ul> <li>6 Pomorska Dywizja Powietrzno – Desantowa</li> <li>7 Łużycka Dywizja Desantowa</li> <li>48, 56 i 62 kompanie specjalne</li> <li>1 Batalion Szturmowy</li> <li>część jednostek strzelców podhalańskich</li> <li>część dywizyjnych kompanii rozpoznawczych.</li> </ul>

 

Bluza – wersja piechoty

 

Zapinana na 5 guzików z tworzywa, wyposażona w dwie kieszenie na piersiach i jedną na lewym ramieniu (na opatrunek osobisty). Na ramionach pagony, zapinane na guziki. Na obydwu rękawach znajdowały się 3 poziome paski służące do mocowania indywidualnego maskowania (na przykład z gałązek). W górnej części bluza posiadała podszewkę z dwiema kieszeniami wewnętrznymi zapinanymi na plastikowe guziki (każda kieszeń na jeden), przeznaczonymi na chustkę do nosa oraz latarkę.

 

Spodnie – wersja piechoty

 

Krój „rurka”, zwężający się ku dołowi, wyposażone w krzyżujące się taśmy do przełożenia pod stopą w celu zapobieżenia wysuwaniu się z butów. Spodnie były wyposażone w dwie kieszenie biodrowe oraz kieszeń udową na prawej nogawce. Nad lewą kieszenią biodrową znajdowała się mała kieszonka na zegarek. Spodnie noszono z szelkami (gumowymi lub materiałowymi). Posiadały szlufki do paska oraz „tasiemkową” regulację obwodu w pasie.

 

Kurtka zimowa – wersja piechoty

 

Kurtka posiadała grubą ciepłą podpinkę z flaneli oraz brązowy kołnierz z tak zwanym „miśkiem”. Posiadała dwie kieszenie na wysokości bioder oraz jedną na lewym na rękawie. Pagony oraz paski do mocowania kamuflażu rozwiązano analogicznie jak w bluzie letniej.

 

W połowie lat 70-ych pojawiła się nieco zmodyfikowana wersja mundurów. Z bluzy i kurtki zimowej usunięto paski do mocowania kamuflażu, dodano kieszeń udową na lewej nogawce spodni oraz trzecią kieszeń wewnętrzną w bluzie.

 

Od 1985 roku zaczęto wprowadzać trzecią wersję umundurowania. Usunięto kieszenie z lewych rękawów bluz, za to dodano ściągacz w pasie i szlufki do pasa polowego. Zmieniono krój spodni na bardziej obszerny, zamiast dwóch krzyżujących się taśm pod stopą zastosowano jedną. W kurtce zimowej zmieniono flanelową podpinkę na bawełnianą.

 

US-y czyli przedmiot marzeń

 

Umundurowanie w wersji US różniło się znacząco od wersji piechoty. Wszystkie guziki były wykonane jako kryte by uniknąć zahaczenia o linki przy skoku spadochronowym. Bluza posiadała dodatkowe kieszenie na wysokości bioder oraz małe kieszonki na obydwu rękawach. W tylnej części bluzy znajdowały się zamykane od zewnątrz na zamek błyskawiczny, a od wewnątrz na guzik, kieszenie „cargo”. Analogiczny układ kieszeni posiadała kurtka zimowa. Podpinka US-a ma dodatek sierści wielbłądziej, jest dzięki temu cieplejsza od wersji piechoty. Zarówno bluza jak i kurtka zimowa posiadają ściągacz, dopasowujący mundur do sylwetki użytkownika. Spodnie w wersji US wyposażono w dwie kieszenie udowe na każdej nogawce oraz w dodatkową kieszeń na nóż szturmowy (na prawej nogawce, pomiędzy kieszeniami udowymi). US-y były marzeniem każdego kto obracał się w okolicach „desantu”, ale bezpośrednio w nim nie służył – jednak mało kto z poza służących w wymienionych uprzednio jednostkach dostąpił zaszczytu otrzymania zgody na użytkowanie munduru tego wzoru.

 

W drugiej wersji US-a dodano drugą kieszeń na prawym rękawie oraz zlikwidowano kieszonkę na zegarek w spodniach i guziki zapinające „cargo”.

 

Ogólna ocena munduru

Własności maskujące tego wzoru nie są zbyt dobre – choć w terenie leśnym lepsze niż mundurów jednolicie oliwkowych. Zupełnie dobrze „moro” sprawdza się za to w terenie zurbanizowanym i o zmroku.

 

Jakość wykonania – bardzo dobra, zdecydowanie lepsza od współczesnych polskich mundurów wz. 93. Mundur bardzo mocny, odporny na użytkowanie w warunkach polowych. Kurtka zimowa (zwłaszcza w wersji US) jest bardzo ciepła. Z uwagi na charakterystyczny krój w zimie wymaga noszenia szalika. Umożliwia bardzo dobre regulowanie temperatury w zależności od stopnia aktywności (od bezruchu w zasadzce do szybkiego biegu) poprzez odpowiednie ustawienie szalika, kołnierza i górnej części kurtki. Niestety ma tendencję do namakania, a namoknięta robi się bardzo ciężka i długo schnie.

 

Aby podyskutować na temat opisanego munduru zapraszamy na nasze forum poświęcone rekonstrukcji i stylizacji 

 

Artykuł powstał przy współpracy środowiska rekonstruktorów LWP, skupionego wokoło forum: http://giers.nazwa.pl/35pdes/

 

Czytelnicy zainteresowani dokładniejszym opisem poszczególnych wersji omawianego munduru znajdą go w artykule Doc-a na portalu militarni.pl (z którego pochodzi część zdjęć do niniejszego artykułu, zamieszczonych za zgodą autora):

<u>http://www.militarni.pl/?lang=1&cat=136&art_id=341</u>

<u>http://www.militarni.pl/?lang=1&cat=136&art_id=342</u>