Mundur Wojska Polskiego - podsumowanie zakazu

Wstęp

W ostatnim czasie zaobserwowaliśmy, że na strzelankach pojawia się Żandarmeria Wojskowa, która legitymuje uczestników gier posiadający mundury Wojska Polskiego. Cała sytuacja związana jest z nowym Rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej, pozycja 354 z dnia 29 lutego 2016, w sprawie zakazu używania munduru wojskowego lub jego części.

Chcemy wyjaśnić kwestie dotyczące zwykłego szarego gracza ASG, mającego zamiar używać wyposażenia oraz umundurowania Wojska Polskiego. Poniżej lista odpowiedzi na najczęściej padające pytania:

Czy mogę nosić mundur po jego zmodyfikowaniu (przykładowo odprucie kieszeni)?

Nie. Nadal jest to mundur lub jego element, z tym, że jest on zniszczony lub uszkodzony. Noszenie takiego munduru po modyfikacjach nadal daje prawo żandarmerii do nałożenia na nas mandatu karnego i zabrania tego elementu.

Czy jak zdejmę flagi, dystynkcje, odznaki to mogę założyć mundur?

Nie. Patrz powyższy punkt oraz ustawa § 2. 1 pod pytaniami.

Mam stary wzór czyli mogę go nosić?

Nie. Ustawa wprost nie mówi co jest aktualnym wzorem i nie odwołuje się do niego. Daje to możliwość karania nawet za stare wzory, mimo iż odrębna ustawa ustala co jest aktualnym wzorem Wojska Polskiego. Nowa ustawa nie wspomina tylko o aktualnych wzorach, a o mundurach wojskowych i ich elementach ogólnikowo.

Jestem cywilem. Czy ŻW ma prawo mnie kontrolować?

O ile masz na sobie element umundurowania, to żandarmeria ma prawo skontrolować uprawnienia do jego posiadania. Warto zaznaczyć, że odrębne przepisy regulują zakaz noszenia tych elementów z ubiorem cywilnym. Mają prawo kontrolować każdego, kto ma na sobie coś z sortów WP.

Noszę SUEZ lub inny sort z wyposażenia Komponentu Wojsk Specjalnych, czy to legalne?

Nie. Jak wspomniano wcześniej, ustawa nie mówi wprost, a ogólnikowo. Kombinezony ćwiczebne mają przyznany wzór wojskowy, w związku z czym wchodzą w skład umundurowania. Reasumując - jest to mundur wojskowy.

Czy nasz kamuflaż jest zabroniony?

Tak. Wzór, ułożenia plam i ich kolorystyka jest zastrzeżony.

Skoro kamuflaż jest zastrzeżony, to czy mogę nosić plecak od (przykładowo) Helikona w wz. 93?

Można, ale pod pewnym ryzykiem. Cywilne firmy produkujące wyposażenie w naszych kolorach, nie korzystają z obowiązującego kamuflażu a jedynie bardzo mocno przypominającego go. Niestety, to na nas leży obowiązek udowodnienia tego, że nie jest to nasz wojskowy kamuflaż.

"To martwe prawo, które ma już ponad 10 lat"

Tak, sam zakaz ma ponad dziesięć lat i nie był za bardzo egzekwowany. Ustawa wymagała jednak zmiany, ze względu na nowe elementy wyposażenia i umundurowania pojawiające się w armii.

Skoro to martwe prawo to nie ma problemu

Niestety, aktualna ustawa daje wachlarz możliwości służbom kontrolującym, aby trochę utrudnić nam życie.

Żandarmeria nie ma prawa nałożyć na cywila mandatu

Tak. Na daną chwilę nie może, ale ma pełne prawo do wezwania patrolu policji, który taki mandat nałoży. Dodatkowo w związku z aktualną ustawą, trwają prace, by takie prawo nadać Żandarmerii Wojskowej.

Zawsze było ciche przyzwolenie na strzelankach

Wielu żandarmów bardzo pozytywnie podchodzi do ASG i przez wiele lat funkcjonowało ciche przyzwolenie. Pojawia się jednak nacisk na służby wojskowe, by zwiększyć wykrywalność nieuprawnionego użytkowania/posiadania/noszenia elementów umundurowania. Co za tym idzie, można łatwo się domyślić.

Pytań oraz odpowiedzi jest oczywiście wiele więcej. Powyższe powinny mniej-więcej wyjaśnić podstawowe wątpliwości na temat noszenia umundurowania oraz elementów wyposażenia Wojska Polskiego. Teraz zajmijmy się tym przyjemniejszym, czyli sposobami przeciwdziałania.

Nosze wszystko w torbie, a mundur zakładam tylko na strzelance zaraz przed grą - mogę?

I tak i nie. Zgodnie z ustawą nie mamy prawa, jednak pewne luki pozwolą na to. Mianowicie, ustawa wspomina o osobach niebędących żołnierzami, które mundur taki mogą założyć. Są to dwa przypadki:

a) biorą udział w występach wojskowych zespołów artystycznych – w czasie tych występów;
b) występują w filmach i innych przedsięwzięciach artystycznych – w czasie ich realizacji.

Zawsze można próbować przekonać osobę kontrolującą, że kręcimy niszowy film na temat strzelania do tarcz lub puszek. Oczywiście jest szansa, że powyższe się nie uda.

Wiozę wszystko w bagażniku i nie afiszuje się publicznie - mogę?

Zgodnie z ustawą, nie można go używać w trakcie strzelanek. Całe szczęście, szansa trafienia na nieprzyjemnego żandarma podczas strzelanek nadal jest mała. Z pewnych źródeł wiemy, że pojawia się nacisk na wykrywalność takich przypadków, a więc niestety, ryzyko pozostaje.

Celowo pominięto informacje na temat szkół mundurowych oraz organizacji pro-obronnych. Członkowie tych organizacji powinni doskonale zdawać sobie sprawę ze sposobu obszycia umundurowania, aby było ono zgodne z nową ustawą.

Dla wnikliwych i tych, którzy chcą być pewni co można, a czego nie, podajemy źródło zamieszania, czyli kompletny zapis rozporządzenia pochodzący z Dziennika UstawRzeczypospolitej Polskiej.

DZIENNIK USTAW
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 16 marca 2016 r.
Poz. 354
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA OBRONY NARODOWEJ
z dnia 29 lutego 2016 r.
w sprawie zakazu używania munduru wojskowego lub jego części

Na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz. U. z 2016 r. poz. 38) zarządza się, co następuje:

§ 1. 1. Kompletny mundur wojskowy składa się z ubiorów: wieczorowego, galowego, wyjściowego, służbowego, polowego, ćwiczebnego i specjalnego.

2. Części munduru wojskowego to elementy składowe ubiorów, o których mowa w ust. 1.

§ 2. 1. Wprowadza się zakaz używania przez osoby nieuprawnione kompletnego munduru wojskowego lub jego części, chociażby zostały one pozbawione oznak wojskowych.

2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, obejmuje kompletny mundur wojskowy lub następujące jego części wchodzące w skład ubiorów:

1) wieczorowego:

• a) pół-frak,
• b) żakiet;

2) galowego, wyjściowego i służbowego:

• a) mundur galowy,
• b) mundur wyjściowy,
• c) mundur służbowy,
• d) bluzę olimpijkę,
• e) koszulo-bluzę,
• f) bluzę wyjściową,
• g) płaszcz,
• h) kurtkę wyjściową,
• i) kurtkę wiatrówkę,
• j) sweter,
• k) sznur galowy,
• l) czapkę rogatywkę,
• m) czapkę garnizonową,
• n) furażerkę wyjściową,
• o) beret;

Dziennik Ustaw – 2 – Poz. 354

3) polowego i ćwiczebnego:

• a) mundur polowy,
• b) mundur ćwiczebny,
• c) koszulo-bluzę polową,
• d) koszulę ćwiczebną,
• e) ubranie ochronne,
• f) beret,
• g) furażerkę polową,
• h) czapkę marynarską ćwiczebną,
• i) pas żołnierski;

4) specjalnego:

• a) kombinezon czołgisty,
• b) kurtkę zimową czołgisty,
• c) ubranie czołgisty warsztatowca,
• d) kombinezon pilota,
• e) kurtkę pilota,
• f) ubranie technika lotniczego,
• g) ubranie zimowe nieprzemakalne,
• h) ubranie maskujące białe,
• i) beret.

3. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, obejmuje orły wojskowe oraz oznaki wojskowe:

1. stopni wojskowych;
2. korpusów osobowych, grup osobowych i specjalności;
3. specjalistów wojskowych;
4. szkolne;
5. rozpoznawcze;
6. identyfikacyjne.

4. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy używania munduru polowego, munduru ćwiczebnego, ubrania ochronnego, koszulo-bluzy polowej, koszulo-bluzy ćwiczebnej, beretu, furażerki polowej, czapki futrzanej, pozbawionych oznak wojskowych, przez:

• 1) członków, instruktorów i specjalistów zrzeszonych w stowarzyszeniach lub organizacjach społecznych, które zawarły porozumienia o współpracy z Ministrem Obrony Narodowej lub kierownikiem jednostki organizacyjnej od szczebla dowódcy jednostki wojskowej, a ich statuty przewidują prowadzenie działalności na rzecz obronności państwa;
• 2) młodzież szkolną i akademicką realizującą przedsięwzięcia w ramach różnych form szkolenia i działań o charakterze obronnym;
• 3) podczas uroczystości o charakterze patriotycznym.

5. Mundur polowy, mundur ćwiczebny, ubranie ochronne, koszulo-bluzę polową i koszulo-bluzę ćwiczebną oznacza się oznaką identyfikacyjną z nazwą (skrótem nazwy) stowarzyszenia, organizacji społecznej, szkoły lub uczelni (podkładka w kolorze ciemnoszarym, nazwa w kolorze białym) o wymiarach 12 cm na 5 cm, noszoną na wysokości lewej patki górnej kieszeni.

6. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy używania munduru wojskowego bez oznak wojskowych przez uczniów szkół ponadgimnazjalnych, dla których organem prowadzącym jest Minister Obrony Narodowej lub uczelnia wojskowa.

Dziennik Ustaw – 3 – Poz. 354

7. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy używania munduru wojskowego:
1) w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 67 ust. 3a ustawy z dnia 21 listopada 1967 r.
o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2015 r. poz. 827, z późn. zm.1)) przez:
a) żołnierzy przeniesionych, po odbyciu lub zakończeniu pełnienia czynnej służby wojskowej, do rezerwy lub w stan spoczynku,
b) weteranów lub weteranów poszkodowanych, będących żołnierzami rezerwy lub w stanie spoczynku,
c) żołnierzy będących kombatantami w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1206 oraz z 2015 r. poz. 693 i 2281);
2) przez żołnierzy, którzy nie pełnią czynnej służby wojskowej, ale otrzymali przedmioty umundurowania i wyekwipowania wojskowego do celów związanych z wykonywaniem powszechnego obowiązku obrony – w przypadkach określonych w art. 67 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej;
3) przez osoby niebędące żołnierzami w czynnej służbie wojskowej, które:
a) biorą udział w występach wojskowych zespołów artystycznych – w czasie tych występów,
b) występują w filmach i innych przedsięwzięciach artystycznych – w czasie ich realizacji.
§ 3. Traci moc rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 19 października 2005 r. w sprawie zakazu używania munduru wojskowego lub jego części (Dz. U. poz. 1827 oraz z 2006 r. poz. 849).
§ 4. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Obrony Narodowej: A. Macierewicz
1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2015 r. poz. 1220, 1224, 1830, 2183 i 2281 oraz z 2016 r. poz. 178."

Przydatne linki

Nowe rozporządzenie MON w sprawie zakazu noszenia munduru lub jego części - temat na forum WMASG poświęcony zagadnieniu.

Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 lutego 2016 r. w sprawie zakazu używania munduru wojskowego lub jego części

Zdjęcia: Anet Cieślak i Pho Terra dla SGO Perun