Jeszcze do nie tak dawna, jako strzelec sportowy mieć, a co dopiero powiedzieć, że się ma tłumik, było czymś nie do pomyślenia. Na forach i grupach dyskusje czy wolno, czy nie, no i opór zmieszany z lamentem fanklubu słusznie minionych czasów. W między czasie tłumiki weszły do standardu strzeleckiego, a na wielu zawodach stały się wręcz wymogiem (np. kultowa Lekka Piechota). Strzelanie z wytłumionej broni jest bowiem znacznie mniej uciążliwe dla okolicy i współtowarzyszy strzelania. Nikt już nie udaje, że tłumik, to nie tłumik, choć oficjalnie obowiązuje określenie „moderator” dźwięku. Jednym z takich moderatorów dźwięku, który w ostatnich kilku latach zyskał uznanie, jest tłumik BK Precise DEAF45 – produkt polskiej firmy BK Precise Poland z Białegostoku.
Tłumik BK Precise DEAF45, to objęte patentem systemowe urządzenie wylotowe dedykowane karabinkom samopowtarzalnym z rodziny AR-15 (lub pokrewnych - moja "Hakaśka" się z nim bardzo polubiła) w kalibrze .223Rem / 5,56 mm z lufą o długości od 10 cali wzwyż. Łączy w sobie nowoczesną technologię, solidne wykonanie i praktyczny projekt, wynikający z doświadczenia strzeleckiego założyciela firmy - Bartłomieja Kowalczyka. Zapraszam do recenzji użytkownika po wielu miesiącach używania.
Stal i tytan czyli trochę danych
DEAF45 został wykonany ze spawanej stali nierdzewnej uszlachetnianej tytanem. Tłumik jest długości 150 mm i średnicy 45 mm, a jego fabryczna waga to zaledwie 460 g. Środek ciężkości jest przesunięty o 75 mm od gwintu mocującego, dla zredukowania wpływu na wyważenie broni. Powierzchnia tłumika jest moletowana na mniej więcej połowie długości dla poprawy chwytu.
Tłumik jest pokryty powłoką ceramiczną Cerakote, która chroni go przed korozją i kwaśnym środowiskiem powstającym z resztek prochu. Dzięki zastosowaniu powłok Cerakote paleta możliwych barw jest praktycznie nieograniczona i tak też deklaruje producent - każdy kolor jest możliwy, po wcześniejszym ustaleniu z producentem. Na stronie produktu tłumiki oferowane są w kolorach: Blasted Stainless, Brass, Silver Brown, Silver Green, Magpul FDE, Black, Mil-Spec OD Green, Troy Coyote Tan, Pink, Pixel Camo, Tiger Stripes Camo i to co mnie najbardziej interesuje czyli RAL8000.
Z kolei dedykowany hamulec wylotowy zabezpieczono powłoką Tenifer, co zwiększa odporność na zużycie i warunki zewnętrzne.
BK Precise 3GUN MB QD Taplock
DEAF45 został zaprojektowany z myślą o intensywnym użytkowaniu, co mają potwierdzać testy wytrzymałościowe przeprowadzone przez producenta. Siła ściskająca rzędu 10 kN (około 1000 kg) nie spowodowała odkształceń korpusu, a moment skręcający 50 Nm nie naruszył systemu QD Taplock. Hamulec wylotowy w próbach erozji gazowej minimalne zużycie pokazał po 2000 strzałów. Korpus przeszedł też próby termiczne w temperaturach od -20°C do 600°C, symulujących przegrzanie lufy podczas długich serii strzałów. W jednym z testów producenta, tłumik wytrzymał z powodzeniem ciągłe obciążenie 500 strzałami w trybie automatycznym (z lufą 10,5” i amunicją 5,56x45 NATO). Maksymalne ciśnienie gazów wewnątrz komór oszacowano na 3500 barów, co odpowiada szczytowym wartościom generowanym przez standardową amunicję NATO.
Cechy wyróżniające DEAF45
Przede wszystkim ten tłumik został zaprojektowany i wyprodukowany w Polsce. Jedną z kluczowych cech DEAF45 jest podlegająca ochronie patentowej technologia Side Flow. Dzięki niej gazy prochowe są odprowadzane na boki i ostatecznie do przodu, co minimalizuje powrót gazów w stronę strzelca (nie oznacza to, że nic nie wraca, ale wraca ich znacznie mniej). To nie tylko zwiększa komfort użytkowania, ale także pozwala ograniczyć przegazowanie broni i przedłuża jej żywotność podczas intensywnego strzelania z założonym tłumikiem.
Kompensator Cerber, A2 Birdcage (do HK MR223 pasuje od HK G36) i hamulec 3GUN MB QD Taplock
Niewątpliwą zaletą tłumika jest też dedykowane do niego urządzenie wylotowe w systemie producenta QD Taplock, będące efektywnym hamulcem wylotowym - 3GUN MBQD Taplock (BK Precise oferuje także inne urządzenia w tym systemie). System z gatunku plug&play pozwala na szybkie założenie i zdejmowanie tłumika. W praktyce tłumik zakłada się dokonując 5 pełnych obrotów na gwint na hamulcu wylotowym. Dzięki takiemu combo DEAF45 oferuje redukcję odrzutu i podrzutu o około 30%, co przekłada się na bardzo dobrą kontrolę nad bronią podczas szybkich serii strzałów, a jednocześnie po zdjęciu tłumika nadal kontrola nad bronią jest na bardzo wysokim poziomie.
Czy tłumik tłumi czyli jak cichy jest DEAF45?
Zgodnie z danymi producenta tłumik redukuje hałas o około 22-27 dB (w zależności od długości lufy), co plasuje go w średnim zakresie skuteczności tłumików dla tego kalibru, ale wciąż czyni go skutecznym narzędziem do ochrony słuchu. W standardowych testach akustycznych (producenta, niestety nie sami mieliśmy możliwości tego sprawdzenia) szczytowy poziom ciśnienia akustycznego zostaje zredukowany z około 160-165 dB (typowego dla AR-15 z lufą 16”) do zakresu 133-138 dB. Zastosowany system Side Flow, dzięki odprowadzaniu około 60-70% gazów na boki, zmniejsza ciśnienie w osi lufy nawet do 40%, wyraźnie zmieniając charakterystykę tonalną wystrzału.
Użytkowanie
Tyle teorii, a jak to wychodzi w użyciu? Tłumik posiadam od dłuższego czasu. Strzelałem z niego z różną intensywnością, z różnej amunicji i w różnych warunkach pogodowych. To co mnie, jako użytkownika interesowało, to przede wszystkim jak wpływa on na wyważenie mojego karabinka HK, którego lufa (w moim przypadku 14,5’’), jak wiadomo do najlżejszych nie należy oraz żeby warunki strzału z i bez tłumika były możliwie podobne (zarówno kontrola broni, jak i punkt trafienia były zbliżone). Walory tłumiące mniej więcej zakładałem, że będą podobne do standardu rynkowego dla takiego tłumika.
To na co zwróciłem jednak najpierw uwagę to odgłos wystrzału. Strzelając i stojąc obok, do pewnego stopnia, zwłaszcza przy nieintensywnym strzelaniu ochrona słuchu nie jest bardzo konieczna. W teorii oczywiście jest potrzebna, ale w praktyce dźwięk wystrzału nie "boli". Druga zaleta, to wpływ na punkt trafienia, który jest w mojej ocenie nieznaczny względem strzelania z i bez tłumika. Niedawno usłyszałem tezę, że tłumik zakładany za każdym razem inaczej zmienia punkt trafienia i raz założonego z tego powodu nie powinno się ściągać. Być może tak jest przy precyzyjnym tarczowym i długodystansowym strzelaniu, czego sam potwierdzić nie mogę, bo tak nie strzelam. Swoją obserwację bazuję na strzelaniu do gongów na dystansie do 600 m. Karabinek mam rodem z konstrukcji wojskowej, który zgodnie z amerykańską normą ma utrzymać skupienie między 3 a 5 MOA na 100 yardów (91 m) czyli grupa powinna zmieścić się od 8 cm do 13 cm. Na potrzeby tej recenzji sprawdziłem jak to wygląda u mnie na tarczy i DEAF45 nieznacznie wpływa jedynie na elewację, niezależnie od tego ile razy był zakładany i ściągany. W moim przypadku na 200 m było to około 0,5 MIL czyli 1 cm opadu względem punktu trafienia bez założonego tłumika na amunicji 68 gr. W strzelaniu tarczowym ma to oczywiście znaczenie, zwłaszcza na dłuższych dystansach, ale w przypadku strzelania do gongów pomijalne i trzeba jedynie pamiętać o drobnej korekcie. Dlatego lubię strzelać do gongów (no i dla "brzdęk").
BK Precise DEAF45 i mój dotychczasowy ATEC A-Flow 2+1
Tłumik testowy otrzymałem już z nalotem około tysiąca strzałów, a sam dołożyłem jakieś półtora tysiąca z górką. Waga, względem danych producenta zwiększyła się o 7 g co daje 467 g, a całość razem z dedykowanym hamulcem 533 g. Czy to dużo? Nie wiem! Ale sądzę, że to rezultat przyzwoity. Masa tłumika z dedykowanym urządzeniem wylotowym jest o ponad 120 g niższa od dotychczas posiadanego przeze mnie analogicznego produktu zagranicznej konkurencji. Wyważenie broni z tłumikiem DEAF45 nie ulega odczuwalnej zmianie i w porównaniu z moim dotychczasowym tłumikiem karabinek wyraźnie mniej ciąży do przodu.
W trakcie strzelania DEAF45 nagrzewa się stosunkowo wolno (w porównaniu z innym tłumikiem, wiodącego producenta, który posiadam) i też dość znośnie stygnie - przy średnio intensywnym strzelaniu po chwili można go już chwytać w taktycznej rękawicy, to jednak wrzucam jako mocno subiektywną ciekawostkę, bo wszystko zależy od intensywności prowadzonego ognia i temperatury otoczenia. W każdym razie z osłony termicznej nie zrezygnuję, bo wciąż ostatecznie nagrzewa się jak każdy inny tłumik czyli w pewnym momencie bardzo.
QD Taplock to prosty system polegający na wygodnym nakręcaniu tłumika na systemowy gwint na urządzeniu wylotowym. Nigdy nie udało mi się go nakręcić krzywo lub nie do końca, co w sytuacji dynamicznej i stresowej może mieć znaczenie.
Na uwagę zasługuje dedykowany hamulec wylotowy 3GUN MB, który znakomicie stabilizuje broń w trakcie strzelania i nie jest jednocześnie uciążliwy dla towarzystwa z boku, bo nie generuje dużego podmuchu na boki. Aby poprawnie go wypoziomować na lufie otrzymałem kilka pierścieni podkładek, ale są one dostępne w sprzedaży osobno. "Gwizdek" jest dostępy w pięciu wersjach na różny gwint na lufie.
BK Precise DEAF45 to z całą pewnością tłumik, który warto wziąć pod uwagę. Jego cena, w stosunku do tego co się otrzymuje jest atrakcyjna, a sam tłumik przeciętnemu strzelcowi powinien długo i dobrze posłużyć. Sprawdzi się w konkurencjach 3Gun i innych dynamicznych odmianach strzelectwa, gdzie intensywność prowadzenia ognia jest wysoka i wskazana jest wyższa nad nim kontrola. Urządzenia wylotowe BK Precise dostępne są w co raz większej liczbie sklepów w Polsce, co również świadczy o rosnącym uznaniu dla tej marki.
Tekst powstał w ramach współpracy reklamowej z BK Precise. Jak zawsze dołożyliśmy starań, żeby powyższy artykuł dostarczał rzetelnych informacji, a reklamodawca nigdy nie może mieć wpływu na jego treść. Zasady tej się trzymamy nieprzerwanie od 2001 roku! Artykuł prezentuje ocenę autora i nie zamyka pola do dyskusji, do której zapraszamy w komentarzach.
Zdjęcia: SHOOTING MEDIA (Paweł Cięcielowski)