Maniacy ASG „zaopatrują się” głównie w mundur żołnierza wojsk lądowych. Z tego też względu w tym artykule również i ja skupię się na obszyciu tego rodzaju umundurowania, choć na pewno nie obejdzie się bez porównań z umundurowaniem innych rodzajów wojsk Bundeswehry. Chciałbym jednak podkreślić, że informacje, zawarte w tym artykule, dotyczą podstawowych danych co do wyglądu, charakterystyki i sposobu noszenia odznak żołnierza zasadniczej służby wojskowej lub służby zawodowej.
Stopnie, podobnie jak i wygląd munduru żołnierza BW, określa Prezydent Niemiec w myśl § 4 ust. 3 pkt 1 niemieckiej ustawy o prawach żołnierza Bundeswehry (niem. Soldatengesetz). Wsród żołnierzy pełniących służbę zawodową wyróżniamy:
<ul> <li>szeregowców</li> <li>podoficerów</li> <li>oficerów.</li> </ul>
Korpus oficerów jest podzielony na oficerów młodszych, starszych i generałów, podobnie jak korpus podoficerów na podoficerów młodszych i starszych. Według niemieckiego nazewnictwa chodzi tu o tzw. oficerów z i bez portepee, co dosłownie oznacza młodszy oficer z temblakiem. I nie chodzi tu o złamaną rękę, lecz jest to oznaczenie starszych podoficerów w armii niemieckiej. Słowo portepee pochodzi od francuskiego port(e)-épée. Nazwa ta wywodzi się z dawnej tradycji, według której starszy podoficer mógł nosić miecz podczas bitwy. Pospólstwo tego przywileju nie miało. Unteroffizier mit portepee w armii pruskiej był uprawniony do noszenia temblaka przy rękojeści szabli, co było przywilejem oficerów.
Obecnie do kategorii starszych podoficerów zaliczamy:
Feldwebel,
Oberfeldwebel,
Hauptfeldwebel,
Stabsfeldwebel,
Oberstabsfeldwebel, stopień wprowadzony do Bundeswehry w 1983.
Oznaczenia i stopnie wojsk lądowych (Heer) i sił powietrznych BW (Luftwaffe) są jednakowe. Różnią się jedynie następującymi elementami:
<table class="tabela" border="1" width="500" cellspacing="2" align="center"> <tbody> <tr> <td> </td> <td>Wojsko lądowe (Heer)</td> <td>Siły powietrzne (Luftwaffe)</td> </tr> <tr> <td>Mundur polowy </td> <td>kolorowa tasiemka nasuwana pod odznaczeniem stopnia wojskowego w zależności od rodzaju wojska</td> <td>stopień wojskowy na szarym tle z kolorową obwódką w zależności od rodzaju wojska </td> <td></td> </tr> </tbody> </table>
Inne oznaczenia mają żołnierze marynarki wojennej BW oraz oficerowie służby sanitarnej, ale na nich skupiać się w tym artykule nie będziemy. Warto podkreślić, że oznaczenia dla żołnierzy płci żeńskiej są takie same jak dla żołnierzy płci męskiej, jednak w przypadku żołnierza–kobiety dopuszcza się umieszczeniew korespondencji urzędowej literki „w” za stopniem wojskowym. Oczywiście należy pamiętać, że kobiety, jak nakazuje tradycja, zapinają mundur na lewą, a mężczyźni na prawą stronę.
Kontynuując wątek umieszczania dopisków przy stopniach wojskowych warto dodać, że dopisek UA określa kandydata na podoficera młodszego, dopisek FÄ kandydata na sierżanta (podoficera starszego), skrót OFA kandydata na starszego sierżanta, a OA kandydata na oficera. Skrót SanOA oznacza kandydata na oficera służby medycznej. Różnica w oznaczeniu to srebrna (FA) lub złota (OFA) pleciona dodatkowa nakładka na szlufkę ze stopniem wojskowym na naramiennikach.
WOJSKO LĄDOWE (HEER)
Legenda:
<ol> <li>naramienniki z oznaczeniem stopnia wojskowego,</li> <li>naszywki na kołnierzyku,</li> <li>oznaczenie dywizji lub korpusu,</li> <li>sznur szefa kompanii,</li> <li>sznur strzelecki (tylko podoficerowie i korpus szeregowych),</li> <li>max. 2 oznaczenie rodzaju wojsk (specjalizacji), w tym dopuszczony jest 1 zagraniczny,</li> <li>wew. oznaczenie batalionu,</li> <li>max. 2 oznaczenia specjalne, w tym może byc 1 zagraniczne,</li> <li>ordery i odznaczenia,</li> <li>tabliczka z nazwiskiem żołnierza,</li> <li>odznaka za wyniki w sporcie,</li> <li>oznaczenie jednostki,</li> <li>oznaczenie sił powietrznych BW (tylko Luftwaffe).</li> </ol>
Naramienniki i stopnie wojskowe
W mundurze galowym naramiennik, potocznie (ale błędnie) zwany pagonem, jest to pasek materiału biegnący od górnego końca rękawa marynarki w kierunku kołnierza. Drugi koniec naramiennika przypina się guzikiem w pobliżu kołnierza tak, że nakrywa ramię wzdłuż obojczyka. Oznaczenia stopni wojskowych na mundurze polowym umieszcza się w formie nasuwanych na naramienniki szlufek.
Naramienniki stanowią elementy umundurowania, na których umieszczane są różnego rodzaju blaszki (na mundurze galowym) lub naszywki (na mundurze polowym), odróżniające żołnierzy różnych stopni.
W tabeli poniżej przedstawiam rodzaje stopni wojskowych, umieszczanych na mundurze galowym i mundurze polowym. Jednak nie jest istotny sam wygląd naramienników, lecz rozkład belek i innych elementów na nich umieszczanych tj. belek, krokiewek, gwoździ, gwiazdek (potocznie: pasków, gwiazdek, wężyków, prostokątów), które konkretnie charakteryzują dany stopień wojskowy.
Ważne: pagony umieszcza się tak, aby belki na pagonie były skierowane na zewnątrz (zwężają się ku karkowi). Należy przy tym pamiętać, że umieszczane na naramienniku belki oraz inne elementy, określające stopień wojskowy żołnierza wojsk lądowych (Herr), wykonane są w srebrnym kolorze.
Naramienniki sił lądowych BW występują w następujących wariantach:
- białe belki na flecktarnie,
- czarne belki na flecktarnie,
- białe belki na oliwce,
- czarne belki na oliwce,
- wszystkie warianty mogą być podszyte rzepem
Stopnie niemieckie różnią się znacznie od polskich w korpusie szeregowych, który w Wojsku Polskim składa się z dwóch stopni. W Bundeswehrze do korpusu szeregowych zalicza się stopnie do stopnia Oberstabsgefreiter włącznie. Polskie stopnie, które zostały umieszczone w tabeli poniżej, to odpowiedniki stopni niemieckich wg normy NATO STANAG 2116.
<table class="tabela" style="height: 58px;" border="2" width="500" cellspacing="2"> <tbody> <tr> <td>Pagon (naramiennik)</td> <td>Nazwa niemiecka</td> <td>Polski odpowiednik</td> <td>Oznaczenie wg Stanag 2116</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Soldat</td> <td>szeregowy</td> <td>OR - 1</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Gefreiter</td> <td>starszy szeregowy</td> <td>OR - 2</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Gefreiter (UA) (UA = Unteroffizieranwärter)</td> <td>starszy szeregowy OR2 (kandydat na podoficera młodszego)</td> <td>OR – 2</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Gefreiter (OA) (OA = Offizieranwärter)</td> <td>starszy szeregowy (kandydat na oficera, polski odpowiednik - podchorąży)</td> <td>OR – 2</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Obergefreiter (występuje też jako UA i OA)</td> <td>kapral</td> <td>OR – 3</td> </tr> <tr> <td> </td> <td>Hauptgefreiter (występuje też jako UA i OA)</td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Stabsgefreiter</td> <td>starszy kapral</td> <td>OR – 4</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Oberstabsgefreiter</td> <td>brak odpowiednika</td> <td>OR – 4</td> </tr> <tr> <td colspan="4">Młodsi podoficerowie</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Unteroffizier</td> <td>plutonowy</td> <td>OR – 5</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Fahnenjunker (OA)*</td> <td>brak odpowiednika</td> <td>OR – 5</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Stabsunteroffizier</td> <td>brak odpowiednika</td> <td>OR – 5</td> </tr> <tr> <td colspan="4">Starsi podoficerowie</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Feldwebel</td> <td>Sierżant</td> <td>OR – 6</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Fähnrich (FÄ)*</td> <td>Sierżant (kandydat na oficera, -podchorąży)</td> <td>OR – 6</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Oberfeldwebel</td> <td>brak odpowiednika</td> <td>OR – 6</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Hauptfeldwebel</td> <td>starszy sierżant</td> <td>OR - 7</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Oberfähnrich (OA)*</td> <td>starszy chorąży</td> <td>OR - 8</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Stabsfelwebel</td> <td>brak odpowiednika</td> <td>OR - 8</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Oberstabsfeldwebel</td> <td>Starszy chorąży sztabowy</td> <td>OR – 9</td> </tr> <tr> <td colspan="4">Korpus oficerski</td> </tr> <tr> <td colspan="4">Porucznicy</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Leutnant</td> <td>podporucznik</td> <td>OF – 1</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Oberleutnant</td> <td>porucznik</td> <td>OF – 1</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Hauptmann</td> <td>kapitan</td> <td>OF – 2</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Stabshauptmann**</td> <td>brak odpowiednika</td> <td>OF – 2</td> </tr> <tr> <td colspan="4">Oficerowie sztabowi</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Major</td> <td>major</td> <td>OF – 3</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Oberstleutnant</td> <td>podpułkownik</td> <td>OF – 4</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Oberst</td> <td>pułkownik</td> <td>OF – 5</td> </tr> <tr> <td colspan="4">Generałowie</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Brigadegeneral</td> <td>generał brygady</td> <td>OF – 6</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Generalmajor</td> <td>generał dywizji</td> <td>OF – 7</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>Generalleutnant</td> <td>generał broni</td> <td>OF – 8</td> </tr> <tr> <td align="center"></td> <td>General</td> <td>generał</td> <td>OF – 9</td> </tr> </tbody> </table>
*Wg specjalności:
Schütze, Kanonier, Jäger, Funker, Panzergrenadier, Sanitätssoldat, Transportsoldat, Panzerschütze
**OR-8/OR-7 Oberfähnrich
OR-6 Fähnrich
OR-5 Fahnenjunker
To stopnie tylko i wyłącznie dla kandydatów na oficerów (podchorążych)
*** Stabshauptmann (kapitan sztabowy) jest najwyższym stopniem przyznawanym oficerom–specjalistom (Offiziere des Militärfachlichen Dienstes (MFD). Żołnierze ci, zamiast awansować na stopień majora, awansują do stopnia Stabshauptmann i otrzymują wynagrodzenie majora. Jest to jeden z najrzadszych stopni w armii niemieckiej. Nie posiada on swojego odpowiednika w innych armiach. Został on utworzony specjalnie dla oficerów MFD. Są to byli podoficerowie, którzy ukończyli specjalny kurs, dający im możliwość zostania oficerami. Ich obowiązki zbliżone są do obowiązków chorążych w armiach natowskich.
WAŻNE: w akcji bojowej żołnierze noszą mundur bez odznaczeń!
Oznaczenia przynależności
Na ramieniu ubrania polowego umieszczona jest czarno-czerwono–żółta naszywka, która oznacza flagę niemiecką.
WAŻNE: naszywka ta jest symbolem władzy państwowej i noszenie jej na terenie Niemiec jest zabronione osobom nieupoważnionym.
Na misjach zagranicznych ponad flagą umieszczany jest dodatkowo, w formie delikatnego łuku, napis GERMANY.
W trakcie misji zagranicznych na lewym ramieniu poniżej flagi (ok. 4 palce), w miejsce standardowego oznaczenia jednostki, umieszcza się oznaczenie formacji misji zagranicznej, a na prawym batalionu lub dywizji, do której należy dany żołnierz.
Imienniki
Kolejnym ważnym elementem obszycia munduru są imienniki. Dla munduru galowego są to czarne plastikowe tabliczki mocowane na agrafkę. Zawierają one nazwisko żołnierza i są noszone nad lewą kieszenią.
W przypadku munduru polowego jest to pasek materiału z wyszytym nazwiskiem i podszyty rzepem. Rodzaj czcionki jest specyficzny dla Bundeswehry.
„Namensschilder” występują w kilku wersjach: czarne litery na materiale fleckarn, czarne na materiale oliwkowym, białe na flecktarnie oraz czarne na Wüstentarn (mundur pustynny). Ostatnio, z uwagi na coraz liczniejsze misje zagraniczne, wprowadzone zostaly „Namensschilder“ z flagą Niemiec, czarne na flecktarnie oraz brązowe na beżowym tle.
Regulamin dopuszcza używanie wszystkich w/w wzorów imienników, jednak sugerowane jest tutaj zachowanie zdrowego rozsądku oraz podziału mundurowego. Przykładowo nie powinno się nosić białych imienników w polu oraz wüstentarnu do flecktarnu.
Uwaga: Podział ten odnosi się również do innych elementów prawidłowego obszycia munduru polowego, przykładowo oznaczeń stopni wojskowych oraz innych naszywek.
Innym dopuszczalnym miejscem na przyszycie imiennika jest pokrowiec hełmu.
W przypadku munduru galowego nad lewą kieszenią i imiennikiem nosi się baretki odznaczeń i orderów.
- Ehrenmedaille d.Bundeswehr (przykład orderu zasługi BW)
Lewa kieszeń obszyta jest odznaczeniem za osiągnięte wyniki w sporcie „DSA” (Niemiecka Odznaka Sportowa)
lub „Leistungsabzeichen”
Zdobywanie tej odznaki jest skomplikowaną, określoną wewnątrzwojskowymi regulaminami procedurą, którą na pewno w przyszłości opiszę.
W zależności od osiągniętego wyniku DSA i Leistungsabzeichen przyznawane są w trzech kategoriach:
- brąz,
- srebro,
- złoto.
Odznaczenia specjalizacji w Bundeswehrze
Odznaczenia specjalizacji na mundurze galowym mogą być metalowe lub wyszywane srebrnymi nićmi.
Z kolei na mundurze polowym wzór specjalizacji jest analogiczny, jednak wyłącznie w postaci naszywki. Noszą je tylko żołnierze i oficerowie służby zawodowej.
Wygląd poszczególnych odznak specjalizacji przedstawiam poniżej:
<table style="height: 287px;" border="1" width="572" align="center"> <tbody> <tr> <td align="center"> </td> <td>Personel w ogólnej służbie lądowej</td> <td></td> <td>Płetwonurek</td> </tr> <tr> <td> </td> <td>Żandarmeria</td> <td> </td> <td>Lekarz płetwonurków</td> </tr> <tr> <td> </td> <td>Instruktor nauki jazdy</td> <td> </td> <td>Zaopatrzenie</td> </tr> <tr> <td> </td> <td>Artyleria</td> <td> </td> <td> </td> </tr> </tbody> </table>
Wspólne odznaczenia specjalizacji (rodzaju wojsk) sił zbrojnych dla wojsk lądowych, sił powietrznych i marynarki wojennej:
<table border="1" align="center"> <tbody> <tr> <td> </td> <td>Wojska chemiczne</td> <td></td> <td>Służby topograficzne</td> </tr> <tr> <td> </td> <td>Wywiad operacyjny</td> <td> </td> <td>Orkiestra</td> </tr> <tr> <td> </td> <td>Dowódcy</td> <td> </td> <td>Wojska rakietowe</td> </tr> <tr> <td> </td> <td>Pilot śmigłowców i samolotów</td> <td> </td> <td>Lekarz</td> </tr> <tr> <td> </td> <td>Załogi śmigłowców i samolotów</td> <td> </td> <td>Ochrona objektów wojskowych</td> </tr> <tr> <td> </td> <td>Lekarz lotniczy</td> <td> </td> <td>Służby techniczne</td> </tr> <tr> <td> </td> <td>Służba kontoli lotów</td> <td> </td> <td>Szef kompanii</td> </tr> </tbody> </table>
Na prawej kieszeni munduru mają swoje miejsce naszywki osiągniętych specjalizacji (sprawności), które żołnierz może zdobyć w trakcie specjalnych szkoleń w Bundeswehrze.
Przykładowo:
- Einzelkämpfer - kurs przetrwania (pierwszego lub drugiego stopnia).
- Munpersonal - specjalista od transportu i składowania amunicji.
- EOR - specjalista od utylizacji amunicji i matariałów wybuchowych.
- Scharfschütze – strzelec wyborowy.
- Heeresbergführer – przewodnik górski (dotyczy tylko strzelców górskich).
- Milanschütze - specjalista od obsługi rakiet typu Milan.
- odznaka za szczególne osiągnięcia podczas pełnienia służby (brązowa, srebrna i złota).
- dopuszczalne są też dwie zagraniczne np. Strzelanie z M-60 lub Famas.
Przykład Einzelkämpfer
Pomijam szególowe opisy innych odznaczeń wymienionych przy opisie munduru z uwagi na to, że ich nazwa określa już ich znaczenie, a procedury otrzymania wiążą się z wewnętrzymi regulaminami i przepisami wojska niemieckiego.
Sznur strzelca (podobnie jak w przypadku DSA i Leistungsabzeichen) otrzymuje się w trzech kategoriach, w zależności od osiągniętego wyniku strzelań.
- brąz
- srebro
- złoto
Verbandsabzeichen - wewnętrzna odznaka identyfikująca korpus, dywizję, brygadę, regiment, batalion a czasami nawet kompanię. Noszona (bez względu na rodzaj umundurowania) na środkowym guziku prawej kieszeni.Wytłoczenie przedstawia motyw związany bezpośrednio z daną jednostką.
Patki
Na mundurach galowych wojsk lądowych i sił powietrznych, oprócz naramienników z oznaczeniem stopnia wojskowego, na końcu kołnierzyka munduru umieszcza się wyszywaną kolorową naszywkę tzw. „Kragenspiegel”. Oznaczenie to ułatwia zwykle identyfikację rodzaju wojska (rodzaju broni), czy też stopnia wojskowego.
Kragenspiegel na kołnierzu munduru galowego wojsk lądowych składa sie z dwóch pasków w kolorze srebrnym (u oficerów) lub w kolorze szarym (u podoficerów i szeregowych) na kolorowym tle, które odzwierciedla kolor broni. Kolor broni służy do odróżnienia różnego rodzaju rodzajów broni, a co za tym idzie ujednolicenia mundurów.
Od 1959 roku dla wojsk lądowych obowiązują następujące kolory tła:
<ul> <li>wojska chemiczne - fioletowy</li> <li>artyleria, topografia - czerwony</li> <li>żandarmeria - pomarańczowy</li> <li>łączność - żółty</li> <li>kawaleria powietrzna - szary</li> <li>obrona przeciwlotnicza wojsk lądowych – ciemnoróżowy</li> <li>piechota (spadochroniarze, strzelcy górscy, piechota zmotoryzowana) – zielony</li> <li>Orkiestra wojskowa - biały</li> <li>pancerne jednostki rozpoznawcze - złoty</li> <li>wojska pancerne - różowy</li> <li>saperzy - czarny</li> <li>służba medyczna - granatowy</li> <li>służby techniczne i logistyka – niebieski</li> <li>oficerowie w sztabie generalnym – karmazynowy czerwony</li> <li>wywiad operacyjny - turkusowy</li> </ul>
Naszywka na kołnierzykach generałów stanowi wzór arabeski na mocno czerwonym tle, a oficerowie sztabu generalnego noszą ją na tle w kolorze karmazynowej czerwieni z wyhaftowanymi kolumnami w miejsce dwóch pasków:
<table border="0"> <tbody> <tr> <td align="center" valign="middle"></td> <td> </td> </tr> <tr> <td align="center">Kragenspiegel generałów wojsk lądowych (Herr)
i sił powietrznych (Luftwaffe)</td> <td> Kragenspiegel oficerów sztabu generalnego</td> </tr> </tbody> </table>
Istotne jest to, że takim samym kolorem jak tło patek obszyty jest kołnierzyk munduru galowego oraz naramienniki!
Na mundurze polowym żołnierze wojsk lądowych noszą wąską opaskę w kolorze broni,
umieszczoną na końcu nakładanej na pagon szlufki ze stopniem wojskowym.
wąska opaska
- Oberfähnrich MBL
- UA MBL
- żołnierz rezerwy
Jak pewnie zauważyliście, w wojsku niemieckim nie ma zwyczaju noszenia pasa. Codzienne noszenie pasa zakończyło się definitywnie wraz z wycofaniem mundurów oliwkowych.
Na szczególne okazje lub w trakcie pełnienia służby do munduru galowego żołnierz zakłada czarny skórzany pas. Napis na jego klamrze brzmi: jedność, prawo, wolność.
Beret
Jeśli chodzi o nakrycie głowy żołnierza wojsk lądowych, a szczególnie wśród jednostek walczących, mających za sobą podstawowe szkolenie i będących po przysiędze, prym wiedzie beret. Wyjątek stanowią jedynie strzelcy górscy, którzy beretów w ogóle nie noszą, a zastępują go czapką o specyficznym wyglądzie, sięgającą tradycjami do czasów ostatniej wojny. Należy przy tym pamiętać, że podczas szkolenia podstawowego rekruci noszą głównie czapkę polową.
Ciekawostką jest, że rekrut musi na swój beret „zapracować“. Praktyka ta jest w Bundeswehrze powszechnie stosowana, mimo iż beret stanowi element umundurowania żołnierza. Żołnierze wojsk lądowych noszą berety w kolorze, który jest przewidziany dla określonego rodzaju wojska, i tak:
<table border="0"> <tbody> <tr> <td valign="middle"> zielony</td> <td valign="middle">piechota oraz należący do piechoty grenadierzy pancerni.</td> </tr> <tr> <td valign="middle">
bordowy</td> <td valign="middle">
spadochroniarze, wojska powietrzno–desantowe, jednostki specjalne, zwiadowcy oraz kawaleria powietrzna.</td> </tr> <tr> <td valign="middle">
czarny</td> <td valign="middle">
jednostki pancerne (z wyjątkiem grenadierów); wojska pancerne, do których należą żołnierze jednostek rozpoznawczych oraz zmechanizowane i pancerne jednostki rozpoznawcze.</td> </tr> <tr> <td valign="middle">
czerwony</td> <td valign="middle">
jednostki wsparcia i zabezpieczenia: artyleria, obrona przeciwlotnicza wojsk lądowych, wojska chemiczne, wywiad operacyjny, zaopatrzenie, logistyka, jednostki remontowe, żandarmeria, łączność i wojska inżynieryjne.</td> </tr> <tr> <td valign="middle">
niebieski</td> <td valign="middle">
żołnierze służby medycznej.</td> </tr> <tr> <td valign="middle">
granatowy</td> <td valign="middle">
żołnierze trzech batalionów składających się z kandydatów na oficerów wojsk lądowych (Munster, Hammelburg, Idar-Oberstein), noszący odznaki charakterystyczne dla ich przyszłego rodzaju wojska, piechota sił powietrznych i marynarki wojennej, międzynarodowe jednostki tzn. Eurokorps.</td> </tr> </tbody> </table>
UWAGA: kolor beretu nie jest jednakowy z kolorem sznureczków na naramiennikach!
Jako ciekawostkę dodam, iż istotne znaczenie ma tradycja uformowania beretu, przekazywana w wojsku z pokolenia na pokolenie. Nauka trwa zwykle 3 – 4 dni, ale tego „drobnego szczegółu” już nie zdradzę!
Na bardziej precyzyjne określenie rodzaju wojska pozwalają dodatkowo odznaki, umieszczane na berecie ponad lewą skronią, które jasno określają przyporządkowanie żołnierza i przeważnie przedstawiają urządzenia charakteryzujące rodzaj wojska:
<table border="1" align="center"> <tbody> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Służby topograficzne</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle">Obrona przeciwlotnicza </td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Wywiad operacyjny</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Wojska inżynieryjne</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Żandarmeria wojskowa</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Jednostki rozpoznania pancernego</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Łączność</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Jednostki dalekiego zwiadu</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle">
Piechota (jaeger)
</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Zaopatrzenie i logistyka</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Wojska powietrzno - desantowe</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Jednostki remontowe</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Wojska pancerne</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Służba medyczna</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Grenadierzy pancerni</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Orkiestra wojskowa</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Kawaleria powietrzna</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Jednostka reprezentacyjna wojsk lądowych</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Specjalna jednostka KSK</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Ochrona obiektów lotniczych</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Artyleria</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Jednostki obrony przeciwpancernej</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Wojska chemiczne</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Jednostki rozpoznawcze wojsk lądowych</td> </tr> <tr> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> Strzelcy górscy*</td> <td align="center" valign="middle"> </td> <td align="center" valign="middle"> </td> </tr> </tbody> </table>
Rezerwiści
Po zakończeniu aktywnej służby wojskowej dotychczasowi żołnierze zawodowi oraz żołnierze zasadniczej służby wojskowej noszą dopisek d. R. (niem. skrót od der Reserve) umieszczony za stopniem wojskowym, np. Hauptgefreiter d. R. (starszy plutonowy rezerwy). W przypadku przyznania żołnierzowi wyższego stopnia wojskowego po wystąpieniu z czynnej służby wojskowej łączy się poszczególne oznaczenia, np. StFw d. R.
W myśl § 81 Soldatengesetz, w ramach ćwiczeń lub spotkań okolicznościowych, rezerwiści posiadają pełnoprawny status żołnierza i są upoważnieni do noszenia munduru.
W takiej sytuacji, w przeciwieństwie do żołnierza pełniącego czynną służbę wojskową, rezerwiści noszą pleciony sznurek w kolorach flagi państwowej, nasuwany na naramiennik koło stopnia wojskowego. Po zakończeniu służby wojskowej żołnierze czynnej rezerwy mogą wnioskować o pozwolenie na noszenie munduru podczas różnego rodzaju imprez okolicznościowych (niem. Uniformtragerlaubnis - UTE).
Ciekawostki
W tym miejscu artykułu chciałbym dodać jeszcze parę ciekawostek. I tak noszenie poszczególnych elementów umundurowania (np. jednakowe nakrycie głowy, podwinięcie rękawów, itp.) określane jest przez dowódcę kompanii lub jednostki i dotyczy bez wyjątku wszystkich podległych żołnierzy. Podwinięty rękaw nie może być zrolowany. Zawija się go płasko na szerokość 3-4 palców, maksymalnie na wysokość sięgającą ok. 2 palców tuż nad zgięciem łokcia tak, by nie zasłaniał odznaczenia jednostki na ramieniu.
Warto również zwrócić uwagę na odmienną od innych wojsk postawę zasadniczą oraz sposób salutowania. Przyjmując postawę zasadniczą, żołnierz stoi spokojnie w charakterystyczny dla BW sposób:
<ul> <li>ułożenie stóp: pięty złączone, palce stóp rozwarte na zewnątrz na szerokość czubka buta (ok. 60˚);</li> <li>masa ciała rozłożona równomiernie na obie stopy, kolana wyprostowane;</li> <li>tułów wyprostowany, pierś wysunięta do przodu, brzuch wciągnięty;</li> <li>ramiona na równej wysokości;</li> <li>głowa prosto, wzrok skierowany przed siebie, usta zamknięte;</li> <li>ręce ułożone wzdłuż ciała, lekko zgięte w łokciach (na szerokość dłoni) skierowanych na zewnątrz ;</li> <li>dłonie zaciśnięte w pięść i oparte wewnętrzną częścią na udach; wyprostowany kciuk przylega do palca wskazującego.</li> </ul>
Postawą wyjściową przy salutowaniu na stojąco jest postawa zasadnicza. Salutowanie rozpoczyna się w momencie, kiedy żołnierz zauważy osobę, której należy zasalutować. Salutowanie odbywa się poprzez energiczne przystawienie wyprostowanej prawej dłoni do skroni. Dłoń skierowana jest stroną zewnętrzną do góry, a wszystkie palce przylegają do siebie. Przedramię i dłoń tworzą kąt prosty na wysokości ramienia, ramię powinno być lekko odchylone od ciała. Należy pamiętać, że wzrok żołnierza salutującego cały czas skupiony jest na osobie, której salutuje. Salutowanie w marszu rozpoczyna się bezpośrednio przed osobą, której się salutuje. Żołnierz cały czas pozostaje w ruchu, a lewa ręka cały czas porusza się swobodnie w ruchu typowym dla marszu. Głowę należy obracać powoli, w razie potrzeby nawet aż do ramienia. Salutowanie kończy się po odwzajemnieniu gestu lub gdy osoba, której żołnierz salutował, odeszła.
Siedzący żołnierze podnoszą się podczas salutowania, mogą jednak w pewnych sytuacjach pozostać w pozycji siedzącej, np. po służbie, czy podczas prywatnych spotkań. Oficerowie wstają rzadko!
UŁOŻENIE RZECZY W KIESZENIACH
Ułożenie poszczególnych rzeczy w kieszeniach jest działaniem zamierzonym i przydatnym szczególnie w sytuacji, gdy żołnierz jest ranny. Wówczas, bez zbędnego szukania, łatwo jest dotrzeć do opatrunku i pozostałego wyposażenia lub dokumentów.
W poszczególnych kieszeniach munduru powinny znajdować się:
Lewa kieszeń koszuli polowej:
<ul> <li>książeczka wojskowa,</li> <li>książeczka szczepień,</li> <li>książeczka strzelań.</li> </ul>
Lewa kieszeń na rękawie bluzy lub parki:
<ul> <li>mały ołówek,</li> <li>gumka,</li> <li>temperówka,</li> <li>mały notes,</li> </ul>
Prawa kieszeń koszuli polowej:
<ul> <li>korki do uszu,</li> <li>zestaw do makijażu polowego (maskowania),</li> <li>okulary przeciwsłoneczne.</li> </ul>
Lewa kieszeń na udzie w spodniach polowych:
<ul> <li>opatrunek osobisty (duży i mały) zawinięty w zieloną trójkątną chustę,</li> <li>broszura informacyjna pierwszej pomocy.</li> </ul>
Prawa kieszeń na udzie w spodniach polowych:
<ul> <li>scyzoryk Bundeswehry,</li> <li>chusteczka do nosa,</li> <li>czapka polowa/ beret,</li> <li>zimą rękawiczki skórzane.</li> </ul>
Nieśmiertelnik
Ponadto na łańcuszku na szyi żołnierz BW nosi nieśmiertelnik, czyli system identyfikacji żołnierzy w razie jego śmierci bądź ranienia. Niekiedy żołnierze noszą nieśmiertelnik w kieszeni na lewym rękawie. Podkreślam jednak od razu, że jest to zwyczaj niezgodny z przepisami!
Nieśmiertelnik to nic innego jak kawałek blachy z perforacją ułatwiającą jej przełamanie na dwie części. Na nieśmiertelniku żołnierza BW wytłoczone są następujące informacje:
Przód:
<ol> <li>–</li> <li>narodowość ("GE" dla Niemiec)</li> <li>wyznanie: E (ewangelickie), K (katolickie), M (muzułmańskie), J (żydowskie) O (prawosławne) lub zostawia się puste pole</li> <li>PK (nr osobowy żołnierza)</li> </ol>
Tył:
5. grupa krwi (A, B, AB lub 0)
6. czynnik Rh (Rh+ lub Rh-)
7. ważność szczepionki p. tężcowi (T + dwie ostatnie cyfry roku; np. T07 dla ważności szczepionki do 2007 roku)
8. –
9. –
10. –
Pola 1, 8, 9 i 10 pozostają puste, ale mogą zostać wypełnione wg wskazówek Ministra Obrony Narodowej. Warto wspomnieć, że jest to jedyny rodzaj nieśmiertelnika, który zawiera tak wiele informacji!!!
W razie śmierci na polu walki, oddziały zbierające zabitych zabierają połowę nieśmiertelnika i zazwyczaj odsyłają ją rodzinie poległego, natomiast drugą połowę pozostawiają przy ciele zabitego.
Mam nadzieję, że kolejna porcja wiedzy o Bundeswehrze ułatwi Wam szczgółowe odwzorowanie ubioru tej właśnie armii oraz odpowie na wiele pytań, nurtujących maniaków, którzy przywiązują dużą wagę do przepisowego umundurowania. Szczególnie dla tych z nas, którzy zajmują się wierną rekonstrukcją, regulaminowe dobranie, obszycie i noszenie munduru jest przysłowiową kropką nad „i” każdego rekonstruktora. To nie drogi sprzęt i wspaniała replika czyni z nas dobrego rekonstruktora, ale prosty i schludny wygląd oraz poszanowanie munduru, noszonego w celu stylizacji lub rekonstrukcji.